Als we beslissen maken we vaak twee basisfouten:
♦ we staan te lang stil bij onbelangrijke beslissingen
♦ we maken te weinig werk van belangrijke beslissingen
Een beslissing is belangrijk als hij (potentieel) grote invloed heeft op je toekomst. Goed kunnen beslissen is dan ook een belangrijke vaardigheid voor persoonlijk succes in je leven. Tijd voor tips!
Acht tips om beter te beslissen
1. Bepaal je doelen
Loopbaandoelen of levensdoelen, voor de lange en de kortere termijn. Pas aan de hand van doelen kun je bepalen óf een beslissing belangrijk is. Je kunt daarmee ook makkelijker bepalen welke informatie belangrijk is en welke alternatieven in strijd zijn met je belangen.
2. Gebruik waar mogelijk het ‘rationele proces’
Dit besluitvormingsproces is in de literatuur beschreven, waarbij zes stappen worden onderscheiden:
- benoem en definieer het probleem
- identificeer criteria voor de beslissing
- weeg de criteria
- genereer alternatieven
- evalueer elk alternatief aan de hand van de criteria
- kies het alternatief dat het hoogst scoort
De stappen zijn niet perse gemakkelijk. Ze vragen om denk- en uitzoekwerk. Gebruik van het rationele proces betekent ook niet dat je gevoel en intuïtie buiten spel zet. Alleen al voor het wegen van criteria en alternatieven kun je daar niet zonder. Maar het samenspel van gevoel en verstand zal er waarschijnlijk door verbeteren.
3. ‘Geen beslissing’ is ook een beslissing
Als je besluit niets te doen, dan kies je voor behoud van de bestaande toestand. Kies daar eventueel bewust voor, maar niet alleen om zware keuzes te vermijden.
4. Ken je persoonlijke neigingen
Ben je impulsief of eerder afwachtend? Risicomijdend of – nemend? Neig je tot zelfoverschatting of juist niet? Ga je ervan uit dat beslissingen je toekomst daadwerkelijk bepalen? Het is nuttig dergelijke kenmerken van jezelf te begrijpen als ze aan effectieve beslissingen in de weg kunnen staan.
5. Wees je eigen advocaat van de duivel
Of roep daarvoor de hulp van een ander in. Kijk goed naar de mogelijke alternatieve standpunten. Als je oorspronkelijke mening echt goed is, blijft die overeind. Zo nee, trek dan je conclusies.
6. Geef geen betekenis aan toevallige gebeurtenissen
Ze zijn toevallig. Als je dan toch een reden uit je duim zuigt, beslis je op valse gronden.
7. Noteer zoveel mogelijk opties
Bedenk: je uiteindelijke keuze kan nooit beter zijn dan de beste optie uit je alternatieven. Het kan daarom een gemiste kans zijn als je blijft hangen bij de eerste optie die min of meer aanvaardbaar is.
8. Durf fouten te maken
Succesvolle mensen hebben gemeen dat zij risico’s durven te nemen. Zomaar een gok nemen – met een kleine kans op succes – is niet verstandig bij belangrijke beslissingen. In ieder geval geef je het roer dan geheel uit handen. Wel kun je bewust een kans op mislukking aanvaarden als de kans op succes ook behoorlijk groot is.
bronnen: o.m. Decide & Conquer, Stephen P. Robbins